Column #12

15-06-2022

Het levenseinde bespreekbaar maken

Wat je van mijlenver zag aankomen wordt werkelijkheid. Het zorgsysteem in de ziekenhuizen loopt vast door personeelstekorten. Dus zullen wij genoegen moeten nemen met minder, aldus de directeur van het Elisabeth ziekenhuis in Tilburg. Oei! Genoegen nemen met minder? Da’s niet de beste eigenschap van Nederlanders. Maar alle gekheid op een stok. Het is nogal wat dat door een gebrek aan verpleegkundige handen, die zware chemokuur zonder zicht op verbetering ter discussie staat. Of ongeneeslijk zieke patiënten niet meer automatisch tot het uiterste behandeld worden. Toch zullen deze slechtnieuws gesprekken steeds vaker plaatsvinden.

Nou kan ik met deze kentering prima uit de voeten. Niet vanwege de krapte op de arbeidsmarkt – dat vind ik een onacceptabele drogreden – wel om het taboe over het levenseinde onderhand eens te doorbreken. Gesprekken hierover tussen arts en patiënt waren lange tijd niet vanzelfsprekend, terwijl eerstgenoemde vanuit zijn/haar professie een belangrijke rol kan én moet vervullen. Moeilijk? Zeker! Maar geen excuus om het onderwerp uit de weg te gaan. Ook niet tussen ouders en kinderen aan de keukentafel trouwens. Gewoon. Simpel. Tussen de soep en de aardappels door met elkaar praten over de kwaliteit van ons bestaan, het liefst bij leven en welzijn. Dat hoeft niet akelig of eng te zijn. Met luchtigheid en een vleugje humor kom je al een heel eind. Hoe je het wendt of keert…we gaan allemaal dood. In onze, verder zeer ongelijk verdeelde samenleving, wordt op dit vlak godzijdank geen verschil gemaakt.     

Wederhelft en kroost weten hoe ik erin sta. Al voordat ik ongeneeslijk ziek werd verklaard. Over de kwaliteit van mijn leven ga ik zelf, dat hoeft een arts niet voor mij te bepalen. God evenmin, beste Gert-Jan Segers van de Christen Unie. Ik ga niet zitten wachten op uitzichtloosheid, dat is niet aan mij besteedt, ik klingel eerder aan de bel. Hoe ondoenlijk afscheid nemen van alles wat me lief is ook zal zijn, ik ga humaan en met het volle verstand.

Vooralsnog ben ik van plan het leven volop te leven. En dat lukt vrij aardig en vrij aardig vind ik goed genoeg.

Yes!!! Eindelijk heb ik ‘m te pakken. Het boek ‘Totaal’ van Marcel van Roosmalen. Hij geeft in zijn reportages op wonderlijke wijze het menselijk tekort weer. Om je vingers bij af te likken.